Het nieuws bericht er al een tijdje over: het wereldwijde tekort aan computerchips. Elke elektronicafabrikant heeft er last van, maar de auto-industrie ondervindt extra grote problemen. Wat is dit wereldwijde chiptekort precies en waarom ga ook jij er last van hebben?
Wat is er aan de hand?
Wereldwijd is er een tekort aan halfgeleiders. Dit zijn essentiële onderdelen van computerchips: één enkele chip kan duizenden, zelfs miljoenen halfgeleiders hebben. De oorzaak van het tekort is – hoe kan het ook anders – corona. Dankzij COVID-19 moest de hele wereld ineens thuisblijven. Daardoor gingen mensen andere dingen kopen. Iedereen wilde een nieuwe televisie en spelcomputer, terwijl de verkoop van nieuwe auto’s volledig instortte.
Autofabrieken lagen stil, waardoor er ook minder auto-onderdelen werden besteld. Terwijl er ineens geen bestellingen meer kwamen voor chips voor auto’s, konden chipfabrikanten de orders voor chips voor consumentenelektronica ineens niet meer aan. Het gevolg laat zich raden. De chipfabrikanten legden zich volledig toe op het produceren van chips voor televisies, spelcomputers en andere apparaten, en niet meer voor in auto’s.
Op zich zou dit niet zo’n probleem zijn als chips voor auto’s niet volledig anders waren dan die voor consumentenelektronica. Dat komt onder andere omdat computerchips in auto’s tegen extremere temperaturen moet kunnen dan in consumentenelektronica. Een televisie hoeft immers nooit te werken in de sneeuw bij -10 graden Celsius, terwijl we dat van een auto wel verwachten. Zowat alle chips die nu gemaakt worden, zijn dus nutteloos voor autofabrikanten.
Omdat een ongeluk nooit alleen komt, brak er afgelopen maart ook nog eens brand uit bij het Japanse Renesas. Dit bedrijf maakte zo’n 30% van alle chips voor de autofabrikanten in de hele wereld. Een soortgelijk bedrijf uit Texas moest de fabriek tijdelijk sluiten wegens extreme weersomstandigheden. Tegelijkertijd leidt de grootste chipfabrikant ter wereld, in Taiwan, onder enorme droogte.
Hoe erg is dit?
Door het uitvallen van enkele belangrijke fabrieken en de verschuiving naar chips voor consumentenelektronica was er bijna geen chip meer te krijgen voor de auto-industrie. Dit veroorzaakt enorme problemen: zonder chips kunnen fabrikanten geen auto’s maken. Auto’s zijn tegenwoordig rijdende computers. Zonder chips om alle elektronische processen aan te sturen is een auto nergens meer.
Het is de perfecte storm. Net nu de autoverkopen weer aantrekken, kunnen autofabrikanten niet genoeg computerchips krijgen om voldoende auto’s te maken. Naar verwachting zijn er nu wereldwijd al 670.000 auto’s minder gemaakt door het chiptekort. Het einde is ook nog zeker niet in zicht. Fabrieken kunnen niet zomaar omgebouwd worden om chips voor de auto-industrie te gaan maken.
Welke autofabrikanten hebben er last van?
Elke autofabrikant heeft er last van. Wel is het interessant om te zien dat elke fabrikant een eigen plan van aanpak heeft om het chiptekort het hoofd te bieden. Sommige fabrieken sluiten gewoon de deuren, omdat ze zonder chips geen auto’s kunnen bouwen. Een voorbeeld hiervan is VDL Nedcar in Born, waar men MINI’s en BMW’s produceert. Deze fabriek is bijna de hele maand april gesloten geweest. Wereldwijd zijn al tientallen autofabrieken gesloten.
In Amerika heeft Ford een andere aanpak. Zij gaan gewoon door met het produceren van auto’s, maar dan zonder de computerchips die ze niet hebben. De deels afgemaakte auto’s worden geparkeerd tot er weer chips beschikbaar zijn. Dit gaat ondertussen om enorme aantallen. Zo heeft Ford de complete Kentucky Speedway gehuurd om Ford Super Duty pick-ups op te slaan. Op en om deze racebaan staan ondertussen duizenden en duizenden spiksplinternieuwe auto’s te wachten tot ze afgebouwd kunnen worden.
Peugeot daarentegen kiest een heel andere weg. Als er niet genoeg computerchips zijn, dan maken de Fransen wel auto’s zonder chips, zo is de gedachte. Peugeot gaat dus oldschool: terug naar het verleden. Sinds afgelopen zomer had de Peugeot 308 een volledig digitaal dashboard, maar sinds deze maand krijg je weer een ouderwetse snelheidsmeter met een bewegende naald.
Interessant genoeg zijn Japanse autobouwers het minst geraakt door het chiptekort. Na de aardbeving en kernramp in Fukushima in 2011 konden veel belangrijke Japanse leveranciers niet meer leveren. Autofabrikanten zoals Toyota hebben hiervan geleerd. Zij hebben zich minder afhankelijk gemaakt van essentiële leveranciers – een ontwikkeling waar ze nu de vruchten van plukken.
En nu?
Het wereldwijde chiptekort heeft gevolgen voor iedereen die een nieuwe auto heeft besteld of gaat bestellen. Reken maar op een forse vertraging: het zal langer duren voor je je auto daadwerkelijk hebt. Het is ook maar de vraag of je hem krijgt zoals je hem hebt besteld. Sommige opties kunnen niet meer leverbaar zijn. Vanwege de huidige schaarste zullen de prijzen van nieuwe auto’s gaan stijgen.
Het wereldwijde chiptekort zal nog lang voortduren. Analisten voorspellen dat het alleen maar erger wordt, en dat het chiptekort zeker tot in 2023 zal aanhouden. Ondertussen zullen autofabrikanten grote verliezen lijden – iets wat ze na de corona-crisis niet kunnen gebruiken. General Motors bijvoorbeeld kondigde onlangs aan een verlies van ruim 2 miljard Dollar te verwachten door het chiptekort. De geruchten gaan dat dit nog een positieve schatting is.
Het wereldwijde chiptekort zet de auto-industrie nog verder onder druk. Merken zullen failliet gaan of overgenomen worden. Meer merken zullen gaan samenwerken. In de tijd dat veel geld nodig is voor onderzoek naar alternatieve aandrijvingen kampen de fabrikanten met grote verliezen, dus ook de ontwikkeling van elektrische auto’s en auto’s op waterstof zal er onder leiden. Dit is slecht nieuws voor de auto-industrie en voor het milieu.
Sinds de jaren ’70 streeft de auto-industrie naar ‘lean’ werken, waar volgens het just-in-time-principe een minimale voorraad onderdelen nodig is. Dit unieke logistieke proces was jarenlang het grote voorbeeld voor de hele wereld – tijdens mijn opleiding leerde ik deze principes als ultiem doel. Nu blijken de tekortkomingen van dit logistieke systeem, en dat zal niet zonder gevolgen blijven. Niet alleen de auto-industrie, maar de gehele wereld gaat er door het chiptekort anders uit zien.
