De Duitse EV-markt in 2024: Tijdelijke terugval in een onvermijdelijke transitie

Na jaren van gestage groei heeft de Duitse markt voor elektrische auto’s (BEV’s) in 2024 een flinke stap teruggezet. Volgens de cijfers van het Kraftfahrt-Bundesamt (KBA) werden er het afgelopen jaar 380.609 nieuwe BEV’s geregistreerd, een forse daling van 27,4% ten opzichte van de 524.219 in 2023. Het marktaandeel van elektrische auto’s kromp daarmee van 18,4% naar 13,5%.

Is dit een zorgwekkende ontwikkeling? Dat valt best wel mee. De daling komt niet uit de lucht vallen en is grotendeels te verklaren door veranderende omstandigheden. Overheidssteun is grotendeels verdwenen, de leasetarieven liggen hoger en de politieke koers in Duitsland en Europa is in beweging. Wie denkt dat dit het begin van het einde is voor elektrisch rijden, heeft het dan ook mis. De transitie naar emissievrije mobiliteit is onvermijdelijk. Dit is geen trendbreuk, maar slecht een correctie. Maar tegelijkertijd is het ook een stevige test voor de automerken, die zich zonder subsidies staande moeten zien te houden in een steeds meer verzadigde markt.

Wie houden zich staande, en wie krijgen klappen?

Dat de verkoop van elektrische auto’s daalde vorig in Duitsland, en niet zo’n beetje ook. Maar dat betekent niet dat alle merken evenveel verliezen. Sommige fabrikanten krimpen fors, terwijl anderen verrassend goed overeind blijven.

Volkswagen (met ook Skoda en Cupra) blijft met 125.887 registraties marktleider, maar ziet zijn EV-verkoop in Duitsland met 11,5% afnemen. Het premiumsegment houdt zich relatief goed staande. BMW en Mini verliezen slechts 5,7%, al is de daling bij Mercedes-Benz, inclusief Smart, met 14,2% toch best wel pijnlijk te noemen.

De absolute verliezer is echter Stellantis. Het concern, waar onder meer Opel, Peugeot, Fiat, DS en Citroën onder vallen, zag zijn BEV-verkopen vorig jaar instorten met maar liefst 69,7%. Modellen als de Fiat 500e en Opel Corsa-e, ooit populair dankzij subsidies, zijn nu veel minder gewild.

Ook Tesla, jarenlang de drijvende kracht achter de elektrische revolutie, kreeg in Duitsland een flinke klap: de verkoop daalde met 41%, van ruim 63.000 naar 37.574 voertuigen. Natuurlijk is er ook een lachende derde: Geely, waarin duidelijk het succes van de Volvo EX30 te zien is. De aantallen van de nieuwe smart-modellen hebben we hier niet geteld, die staan al bij Mercedes (ooit de initiator van dit merk). Onderstaand een overzicht van de EV-registraties per concern, met daarbij ook Tesla, gezien de grote invloed die dit merk heeft..

EV-registraties in Duitsland per concern (2023 vs. 2024)

En om het ook visueel te maken:

Is er soms een verschuiving gaande?

Als we nog niet naar de afzonderlijke merken en met name de modellen kijken, dan zou je denken dat er een verschuiving gaande is van compacte, relatief betaalbare elektrische auto’s naar grotere en duurdere modellen. Maar wat waarschijnlijker is, is dat de premium merken pas vrij recent ook elektrische topmodellen introduceerden. Want laten we ook niet vergeten dat er momenteel ook heel veel compacte, betaalbare elektrische modellen de markt bestormen. Die zien we alleen nog niet terug in de cijfers over heel 2023 en 2024.

Die verschuiving lijkt ook gaande als we naar de top 10 van bestverkochte EV’s in 2024 kijken. De Tesla Model Y voerde vorig jaar nog steeds de lijst aan bij onze oosterburen, ondanks een stevige daling van 45.818 naar 29.896 registraties. We hebben niet gekeken of de daling vooral aan het eind van het jaar optrad, want dan is die mogelijk ook het gevolg van het wachten op de nieuwe Tesla Model Y (de Juniper-versie).

Op nummer twee staat de Skoda Enyaq, een van de weinige modellen die wél groeide. Volkswagen is goed vertegenwoordigd met de ID.3 (20.101 registraties) en de ID.4/ID.5 (21.611 registraties), maar verliest terrein. Opvallend is ook de nieuwkomer in de lijst: de Volkswagen ID.7, die met 14.554 stuks een sterke entree maakt bij de elektrische sedans. We zullen straks vertellen of die goede entree inderdaad een vervolg krijgt, maar eerst de EV-Top 10 van de voorgaande jaren:

Waarom nam de vraag naar EV’s in Duitsland af?

De belangrijkste reden voor de terugval is de afschaffing van de Umweltbonus. Tot eind 2023 konden particulieren rekenen op een forse overheidsbijdrage bij de aanschaf van een elektrische auto. Toen die subsidie verdween, viel voor veel kopers de rekensom minder gunstig uit: een BEV is in aanschaf nog steeds duurder dan een benzineauto, en zonder subsidie wordt de overstap minder aantrekkelijk.

Daarnaast is het lenen en leasen van auto’s duurder geworden. De rente is immers gestegen, en die heeft direct invloed op de maandlasten van elektrische modellen. Die worden vaak gefinancierd via leasecontracten of leningen. Voor particuliere kopers kan dit de doorslag geven om de overstap naar elektrisch rijden nog even uit te stellen.

Ook speelt politieke onzekerheid een rol. In Duitsland, maar ook in andere Europese landen, winnen rechtse partijen terrein. Hoewel dat niet direct betekent dat het klimaatbeleid overal wordt teruggedraaid, en laten we inderdaad hopen dat dat niet gebeurt, maar zorgt het wel voor een andere dynamiek in de besluitvorming. Het debat over het 2035-verbod op nieuwe verbrandingsmotoren in de EU is hierbij cruciaal. Zolang er onduidelijkheid is over hoe streng dat verbod daadwerkelijk zal worden gehandhaafd, blijven sommige consumenten en bedrijven aarzelen om volledig elektrisch te gaan. Maar dat debat heeft ook weer invloed op de besluitvorming van nationale en regionale overheden, en dat heeft weer zijn gevolgen voor subsidies en andere stimuleringsmaatregelen.

Tot slot is er een duidelijke verschuiving in consumentenvoorkeuren. Waar in de beginjaren van de EV-markt vooral compacte modellen populair waren terwijl de keus vooral tot grotere modellen en SUV’s beperkt was, verschuift de vraag nu naar SUV’s. Vorig jaar vooral de middelgrote, en dat verklaart waarom een merk als Skoda juist wél groeit, terwijl Fiat en Opel harde klappen krijgen.

Een tijdelijke ontwikkeling, geen trendbreuk

Dat de verkoop van BEV’s in Duitsland is gedaald, betekent niet dat de elektrische transitie in gevaar is. Sterker nog, de toekomst van mobiliteit is en blijft elektrisch. Al zal de weg ernaartoe absoluut niet zonder hobbels verlopen. Op korte termijn moeten automerken wennen aan een markt zonder overheidssteun. De afgelopen jaren waren subsidies een drijvende kracht achter de groei van BEV’s, maar nu moeten fabrikanten zelf het verschil maken. Dat betekent dat prijzen moeten dalen, modellen aantrekkelijker moeten worden en de laadinfrastructuur verder verbeterd moet worden. Maar op de lange termijn blijft de richting duidelijk. De Europese wetgeving stuurt nog steeds aan op een emissievrije toekomst, en autofabrikanten investeren massaal in elektrificatie. Accutechnologie wordt steeds beter en goedkoper, en de laadinfrastructuur groeit gestaag. De vraag is dus niet of elektrische auto’s de standaard worden, maar hoe snel de transitie verloopt. Dit soort groeistuipen horen erbij. Voor merken die zich weten aan te passen aan de nieuwe realiteit – zonder subsidies en met veranderende consumentenvoorkeuren – ligt er een mooie toekomst in het verschiet.

Sterke groei in januari 2025: Volkswagen ID.7 aan kop

Dat de uitdagingen van 2024 slechts een tijdelijke terugval waren, lijkt te worden bevestigd door een sterke opleving van de Duitse EV-markt in januari 2025. Volgens het Kraftfahrt-Bundesamt (KBA) werden er die maand 34.498 nieuwe BEV’s geregistreerd, een stijging van 53,5% ten opzichte van januari 2024. Dit herstel is deels te verklaren door de extreem lage verkoopcijfers van begin 2024, toen de afschaffing van de Umweltbonus zorgde voor een scherpe terugval in de vraag. Sindsdien lijkt de markt zich gestabiliseerd te hebben rond 35.000 registraties per maand.

Binnen deze heropleving nam de Volkswagen ID.7 een opvallende positie in. Met 3.140 registraties was hij in januari 2025 de bestverkochte elektrische auto in Duitsland en behaalde hij een marktaandeel van ongeveer 9% binnen de EV’s. Dit is een verrassend sterke prestatie voor een model dat tot nu toe nog niet volledig aan de verwachtingen voldeed. Wordt de ID.7 alsnog een succesnummer? Hij verdient hiermee in ieder geval de foto boven dit artikel.

Ook andere modellen van de Volkswagen Groep presteerden goed. De Skoda Enyaq noteerde 3.056 registraties, gevolgd door de Volkswagen ID.4/ID.5, die samen goed waren voor 2.678 registraties. Deze cijfers bevestigen de blijvende dominantie van de Volkswagen Groep binnen de elektrische markt. En dat terwijl de eerste leveringen van de Skoda Elroq, die naar verwachting een nieuw succesnummer wordt, nog moeten beginnen. Laten we trouwens ook niet vergeten dat de Enyaq eveneens vernieuwd wordt.

Opvallend maar verklaarbaar is de forse terugval van de Tesla Model Y, die met 979 registraties terugviel naar de zevende plaats. Dit lijkt dus grotendeels te wijten aan de verwachte facelift, waardoor veel kopers hun aankoop hebben uitgesteld in afwachting van de vernieuwde versie. Daarnaast zouden de recente controverses rond Tesla-CEO Elon Musk ook een negatieve invloed kunnen hebben op de verkoopcijfers.

Opvallend is verder, dat er ondanks die daling van de registraties van de Model Y dus tóch een enorme stijging in het aantal EV-registraties in Duitsland was.

EV-markt wordt volwassen

De cijfers van het KBA laten een duidelijke trend zien: 2024 was een jaar van correctie na een periode van snelle groei. Maar dat betekent niet dat de elektrische revolutie op losse schroeven staat. Integendeel, dit is een teken dat de markt volwassen wordt en minder afhankelijk zal zijn van overheidsingrijpen.

En gelukkig bracht januari een lichtpuntje (al hebben we natuurlijk niet naar de cijfers van de auto’s met andere aandrijvingen gekeken, die zijn minder florissant). Binnenkort zijn ook de cijfers over februari bekend, het zal ons benieuwen in hoeverre de trend doorzet en of de markt ondanks alle onzekerheden weer vooruit kan kijken. Voor de koplopers in de automobielindustrie is dit wel hét moment om zich te bewijzen. Wie erin slaagt om de in alle facetten meest interessante elektrische auto’s op de markt te brengen, zal als winnaar uit deze fase komen.

Je zou het bijna vergeten maar dit artikel gaat dus alleen over de ontwikkelingen in de Duitse EV-markt. Maar de invloeden van de Chinese markt zijn ook van grote invloed op de westerse autofabrikanten, met name in de hogere segmenten. Daar gaan we binnenkort dieper op in.

Maar duidelijk is wel, hoewel de politiek op korte termijn de nodige invloed op het tempo van de transitie heeft, dat de trend voor de lange termijn onomkeerbaar is: De toekomst is elektrisch. Hoe dan ook. Misschien iets minder snel dan verwacht, maar onvermijdelijk. Of je nu wilt of niet.