Het ongeluk afgelopen weekend in Duitsland, waarbij vier Porsche-rijders omkwamen, herinnert ons aan de gevaren van aquaplaning. Maar wat is aquaplaning precies, en nog belangrijker: wat doe je om het te voorkomen?
De meeste automobilisten zijn zich bewust van de gevaren van sneeuw en ijs in de winter. Regen daarentegen is zo gewoon in ons koude kikkerlandje dat we wel eens vergeten hoe gevaarlijk dit kan zijn. Onder de verkeerde omstandigheden kan die doodgewone regen veranderen in een dodelijk gevaar.
Het probleem is: aquaplaning begrijp je pas echt als je het een keer hebt meegemaakt. Echter, we kunnen wel uitleggen wat het is en wat je kunt doen als het gebeurt.
Wat is aquaplaning?
Aquaplaning treedt op als er een laag water komt tussen het wegdek en de wielen. De wielen maken dan geen direct contact meer met de weg: je rijdt feitelijk op een laag water. Het laat zich raden wat er dan gebeurt: de auto verliest zijn grip en wordt onbestuurbaar. Remmen en sturen hebben geen effect meer.
In je banden zitten groeven, die bedoeld zijn om water snel af te voeren. Soms is er echter zoveel water op de weg dat het teveel is voor de banden. Het water wordt dan niet snel genoeg weggewerkt. Hoeveel water je banden kunnen verwerken, ligt aan het type band, maar ook aan de mate van slijtage en de bandenspanning.
Dit betekent dat aquaplaning niet alleen optreedt tijdens hevige regenval. Afhankelijk van je banden en je snelheid kan het al optreden bij een grote plas op de weg. Snelheid is ook een factor: des te harder je rijdt, des te meer kans op aquaplaning.
Hoe voorkom je aquaplaning?
Het begint met je banden. Zorg dat de juiste banden onder je auto liggen. Sommige banden hebben extra groeven om veel water af te voeren. Let op met winterbanden: die zijn gemaakt voor grip bij sneeuw en ijs, maar werken niet automatisch beter bij veel regen dan bijvoorbeeld allseason-banden.
Je banden mogen uiteraard niet kaal en versleten zijn: je moet voldoende profiel hebben. Des te meer profiel, des te beter de band is in het afvoeren van water. Ook moeten je banden de juiste bandenspanning hebben. Bij een te lage of te hoge bandenspanning zijn de groeven minder effectief.
Uiteraard is ook de manier van rijden van belang. Allereerst: rijd niet te hard als er water op de weg ligt. Haal de auto van cruise control af en zorg dat jij de snelheid kan bepalen. Probeer (diepe) plassen zoveel mogelijk te ontwijken of rijd er rustig doorheen.
Plotselinge bewegingen kunnen zorgen dat je de controle kwijtraakt. Rijd daarom ook rustig. Trek niet te hard op, maar ga ook niet vol op de remmen staan. Dit betekent dat je extra goed moet anticiperen op het andere verkeer. Houd afstand. Maak ook geen hevige stuurbewegingen. Des te schuiner je voorwielen staan ten opzichte van de rijrichting, des te slechter ze water onder de banden kunnen afvoeren.
Wat doe je tijdens aquaplaning?
Uit ervaring kan ik je vertellen dat je aquaplaning niet altijd kan voorkomen, ook al rijd je rustig en zijn je banden in orde. Soms ligt er zoveel water op de weg, dat geen band dat aankan. Als je merkt dat je de grip kwijt bent, raak dan niet in paniek. Plotseling reageren werkt juist averechts, dan onderdruk je drang om in te grijpen.
Wat moet je wel doen? Laat direct het gas los. Niet remmen! Pak het stuur stevig in beide handen en probeer je wielen recht te houden. Des te rechter je wielen staan (dus in de rijrichting), des te meer water de banden kunnen afvoeren en des te eerder je weer grip hebt. Zit je in een bocht, stuur dan zo geleidelijk mogelijk.
Dus: geen gas, niet remmen en zo min mogelijk sturen. Laat de banden hun werk doen. Als het goed is, voel je dat je auto weer grip krijgt op het wegdek. Haal diep adem en rijd rustig verder. Op die manier kom je weer veilig thuis.
